Чӑваш Енре республика шайӗнче иртнӗ «Ҫулталӑкри ҫемье» конкурса пӗтӗмлетнӗ. Кӑҫал чи маттуррисем Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан Шишовсем пулнӑ. Вӗсем 7 ачана воспитани параҫҫӗ, мӑшӑр пӗрле 16 ҫул пурӑнать.
«Социаллӑ яваплӑ ҫемье» номинацире Хӗрлӗ Чутайри Барышниковсем мала тухнӑ. Мӑшӑр 5 ача ӳстерет, вӗсенчен 4-шӗ – опекӑна илнисем.
Елчӗк районӗнчи Ҫуткӳль ялӗнчи Лакачовсем «Спортпа туслӑ ҫемье» номинацире ҫӗнтернӗ. Пӑрачкаври Гуцаевсем чи туслӑ ҫемье ятне тивӗҫнӗ. Элӗк районӗнчи Мӑн Куканарти Семеновсем «Пултаруллӑ ҫемье» номинацире мала тухнӑ. Вӗсем воспитани паракан 7 ачаран 2-шӗ – опекӑна илнисем. Ҫӗрпӳри Кузьминсем ӗҫченлӗхӗпе палӑрнӑ.
Ҫӗнтерӳҫӗсем Раҫҫей шайӗнчи конкурса хутшӑнӗҫ.
Роспотребнадзор пӗлтернӗ тӑрӑх, пневмонипе чирлекенсен йышӗ нумайланнӑ. ОРВИпе аптӑракан та чылай. Ку эрнере ку чирпе нушаланакан 5600 тӗслӗхе шута илнӗ. Иртнӗ эрнерипе танлаштарсан, 20 процент ытларах. 100 ҫынна пульницӑна вырттарнӑ, вӗсенчен ытларахӑшӗ – ачасем.
Пульницӑна пневмонипе чирлекенсем те нумаййӑн пыраҫҫӗ. Ку чирпе аптӑракансен йышӗ ытти ҫулсенчен 1,4 хут нумайрах. Чӳк уйӑхӗнче 600 ҫынна «пневмони» диагноз лартнӑ. Ытларахӑшӗ – аслӑ ӳсӗмрисем.
ОРВИпе чирлекенсен йышӗ нумайланнине кура республикӑри тӑватӑ шкулти (Шупашкарти – 1, Ҫӗнӗ Шупашкарти 3 шкул пирки сӑмах) тӑватӑ класра карантин пулнине палӑртнӑ.
Чӑваш Енри пилӗк вӗренӳ заведенийӗ Мускав укҫине илӗ. Раҫҫейӗн Ҫутӗҫ министерствин грантне выляса илес тесе ҫӗршывӑ тӗрлӗ регионӗнчи 786 вӗренӳ заведенийӗ заявка тӑратнӑ. Веенчен 503-шне суйласа илнӗ хыҫҫӑн гранта юрӑхлисене палӑртнӑ. Ҫав йышра — Чӑваш Енри виҫӗ техникумпа икӗ колледж.
Мускав укҫине, 206,055 миллион тенке, Шупашкарти электромеханика колледжӗ, Ҫӗрпӳри аграрипе технологи техникумӗ, Канашри педагогика колледжӗ, Шупашкарти транспорт тата строительство технологийӗсен техникумӗ, Ҫӗнӗ Шупашкарти химипе механика техникумӗ пайлӗҫ. Тупрана учрежденисен пурлӑхпа техника никӗсне пуянлатма усӑ курӗҫ. Ҫӗнӗ Шупашкарти техникум, сӑмах май, икӗ йышши грант ҫӗнсе илнӗ. Вӑл 37,05 тата 47,6 миллионшар тенке тивӗҫнӗ.
Шупашкарти Ленин районӗнчи граждан тӑрӑмӗсен акчӗсене ҫыракан пайра ӑнланманлӑх сиксе тухнӑ. Пӗр ҫамрӑк мӑшӑрӑн ачи Ҫӗнӗ Шупашкарта ҫуралнӑ. Анчах хӑйсем Шупашкарта пурӑннине кура ашшӗпе-амӑшӗн ачана Чӑваш Енӗн тӗп хулинче ҫут тӗнчене килнӗ евӗр кӑтарттарас килнӗ.
Граждан акчӗсене ҫыракансене «Граждан тӑрӑмӗн акчӗсем ҫинчен» федераци саккунӗн 15-мӗш статйин 2-мӗш пункчӗ пирки ҫине тӑрса ӑнлантарса пама тивнӗ. Ача ӑҫта ҫуралнӑ, ҫапла ҫырса хураҫҫӗ. Ашшӗ-амӑшӗ ӑҫта пурӑнни пӗлтерӗшлӗ мар.
Ҫапла вара Ҫӗнӗ Шупашкарта нумаях пулмасть ҫут тӗнчене килнӗ Шупашкар ачин ҫуралнӑ хутӗнче унӑн ҫуралнӑ вырӑнне «город Новочебоксарск, Чувашская Республика, Россия» (чӑв. Ҫӗнӗ Шупашкар хули, Чӑваш Республики, Раҫҫей) тесе кӑтартнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти пульницӑсенче тухтӑрсем ҫитмеҫҫӗ. Республика влаҫӗ ҫакна татса памалли меслет тупнӑ: медицина факультетӗнчен вӗренсе тухнӑ, спутник-хулари пӗр пульницӑна ӗҫе вырнаҫнӑ специалистсене укҫан хавхалантарма йышӑннӑ.
«Пӗрремӗш звенори ҫамрӑк специалистсене ҫулталӑкри ӗҫ пӗтӗмлетӗвӗпе килӗшӳллӗн 200 пин тенкӗпе хавхалантарӗҫ. Ҫавӑн пекех Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗ пӗр хутчен 500 пин тенкӗ тӳлӗ тата пурӑнмалли кӗтеспе тивӗҫтерӗ», - ҫапла пӗлтернӗ медицина центрӗн пресс-служби.
Палӑртса хӑвармалла: республикӑра «Ял тухтӑрӗ» патшалӑх программи те ӗҫлет. Унпа килӗшӳллӗн, ялсенчи, район центрӗсенчи пульницӑсене ӗҫе вырнаҫнӑ тухтӑрсене 1 миллион тенкӗ параҫҫӗ.
Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗ Чӑваш Енри уйрӑмӗн хастарӗсем шкула ачасем ҫӳрекен ҫул хӑрушсӑрлӑх енчен еплине тишкернӗ. Вӗсем патне районсемпе хуласенчен 200-е яхӑн хутчен хыпарлакан тупӑннӑ. Тӗлӗнмелле пек те, пуринчен ытла кӑлтӑк — Шупашкарта. Сӑмахран, 11-мӗш вӑтам шкулпа юнашарах — вӗҫне ҫитермен стрйока. Ун йӗри-тавра тытса ҫавӑрнӑ карта тӳнсе кайнӑ. Ачасене ҫав вырӑнтан иртсе ҫӳреме хӑрушӑ. Пӗчӗкскерсем унта кӗрсе кайма та пултараҫҫӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкар, Ҫӗмӗрле хулисенчен, Элӗк, Хӗрлӗ Чутай, Вӑрмар районӗсенчен тата ытти хӑш-пӗр муниципалитетран та кӑлтӑксене кӑтартса хыпарлакансем тупӑннӑ. Ҫитменлӗхӗ, тӗпрен илсен, шкул патне каймалли ҫул ҫинче ҫутӑ, тротуарсем ҫуккипе ҫыхӑннӑ.
Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗ Чӑваш Енри уйрӑмӗн хастарӗсем муниципалитетсене кӑлтӑка пӗтерме ыйтса каланӑ.
Ватӑ хӗрарӑм балкон ҫине тухнӑ. Ӑна ӑнсӑртран ҫулталӑк ҫурӑри мӑнукӗ хупса лартнӑ. Кун пирки ҫӑлавҫӑсене ачан амӑшӗ пӗлтернӗ.
Ку паян 13 сехетре пулса иртнӗ. Ҫӗнӗ Шупашкарта пӗр хваттерте хӗрарӑм йӑпӑртлӑха балкон ҫине тухнӑ. Мӑнукӗ питӗрса лартсан ӑна ҫӑлавҫӑсем тухма пулӑшнӑ. Вӗсем ватӑ хӗрарӑм патне пусмапа балкон ҫине хӑпарнӑ, алӑка уҫма пулӑшнӑ.
Амӑшӗ ҫӑлавҫӑсене тав тунӑ. Вӑл палӑртнӑ тӑрӑх, вӗсем профессионалсем, алӑка ҫӗмӗрмесӗрех уҫма пултарнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан Борисов Александр Александровича тахҫантанпах шыраҫҫӗ. Тӑванӗсемпе ҫывӑх ҫыннисем ӑна юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗнченпе курман.
Ҫитменнине, Александр Борисова тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ. Арҫын 38 ҫулта. Вӑл 185 сантиметр ҫӳллӗш, туллирех кӗлеткеллӗ, ҫӳҫӗ хӑмӑр, куҫӗ тӗксӗм симӗс.
Ҫухалнӑ кун Александр карттус, хура куртка, тӗксӗмрех водолазка, тӗттӗм кӑвак джинс шӑлавар, хура пушмак тӑхӑннӑ пулнӑ. Ун пирки хыпар пур тӑк полицие пӗлтерме ыйтаҫҫӗ.
Чӳк уйӑхӗн 22-мӗшӗнчен водительсен медтӗрӗслевӗ ҫичӗ хутчен ӳсессине пӗлтернӗччӗ. Унччен 581 тенкӗ пулнӑ тӑк малашне 4281 тенкӗ пулмаллаччӗ. Кун пирки ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ.
Аса илтерер: медтӗрӗслев хакне икӗ анализ хушнипе хӑпартмаллаччӗ: юнра наркотик тата алкоголь пуррипе ҫуккине палӑртмашкӑн. Хака хӑпартма палӑртнӑ кун умӗн Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти наркологисенче черет самай пухӑннӑ.
Водительсем хаш! сывлама пултараҫҫӗ. Ку улшӑнусем халех пулмаҫҫӗ, вӗсене утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗртесшӗн. Кун пирки документа чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.
Чӳкӗн 22-мӗшӗнче медтӗрӗслеве ҫӗнӗ саккунпа килӗшӳллӗн тухмалла пулӗ. Тепӗр икӗ анализ хушӑнать: наркотик тата алкоголизм ҫине. Ку кӑна мар, справка хакӗ самай ӳсӗ, 5-8 пин тенкӗ таранах.
Сӑмах май, ку таранччен водительсем справка илмешкӗн 1000-1500 тенкӗ тӑкакланӑ. Ырантан хак самай ӳснӗрен Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти наркологисенче черет пысӑкланнӑ. Пурте справкӑна йӳнӗрех хакпа илсе юласшӑн.
ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствин психиатри служби пӗлтернӗ тӑрӑх, психиатра медосмотр тухма хак пысӑкланмасть.
+19.3 °C